Η Ιερά Μονή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου είναι ένα από τα σημαντικότερα μοναστήρια όλου του χριστιανικού κόσμου. Κτίστηκε στο σημείο που πιστεύεται και από την Καθολική και από την Ορθόδοξη Εκκλησία ότι ο Απόστολος Ιωάννης συνέγραψε το Ευαγγέλιο και την Αποκάλυψη κοντά στο σπήλαιο όπου είχε τα οράματα της Αποκάλυψης,ψηλά στο βυνό ,επάνω από την Χώρα.Ιδρυτής της είναι ο Όσιος Χριστόδουλος,του οποίου το 1088 ο Αλέξιος Α΄ Κομνηνός του παραχώρησε με χρυσόβουλο το νησί της Πάτμου.Τότε το νησί ήταν έρημο από τις λεηλασίες των πειρατών.Το χρυσόβουλο έδινε στην μονή την ανεξαρτησία της και την απάλλασε από φορολογικές επιβαρύνσεις.
Επειδή στην ορθόδοξη εκκλησία δεν επιτρέπονται περισσότερες από μία λειτουργίες την ημέρα σε κάθε Άγια Τράπεζα, το μοναστήρι έχει 10 εκκλησάκια, τρία βρίσκονται έξω από τα τείχη της μονής:οι Άγιοι Απόστολοι,ο Άγιος Γεώργιος και ο Άγιος Φανούριος.Μέσα στο μοναστήρι βρίσκονται τα εκκλησάκια Όσιος Χριστόδουλος, Αγ.Νικόλαος, Αγ.Ιωάννης ο Βαπτιστής, Αγ.Βασίλειος, Τιμίου Σταυρού, Άγιοι Πάντες και το εκκλησάκι της Παναγίας.Στα δεξιά της κεντρικής εκκλησίας βρίσκεται το εκκλησάκι του Άγιου Χριστόδουλου, όπου φυλάσσονται τα λείψανα του ,ύστερα από δική του επιθυμία.
Αξιόλογη είναι η βιβλιοθήκη της μονής,η οποία φιλοξενεί τώρα περισσότερα από 3000 τυπωμένα βιβλία,900 χειρόγραφα και 13000 έγγραφα που χρονολογούνται πριν από το 1073.Λειτουργεί και Μουσείο που χτίστηκε από τον Όσιο Χριστόδουλο που κληροδότησε σε αυτό τις πιο πολύτιμες εικόνες που αναγράφονται στη διαθήκη του και άλλα πολύτιμα αντικείμενα μεγάλης αξίας..Μία εκπληκτική συλλογή από εικόνες ,πρωτότυπα χειρόγραφα της Βίβλου,ασημένια και χρυσά αντικείμενα,ράσα ραμμένα με ασημένιες και χρυσές κλωστές .Aπό το 1999 ανήκει στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
